طالبان هڅه کوي چې د افغانستان پلازمینې کابل ته د سیلانیانو راجلب کړي

 کابل، افغانستان: شاوخوا ۳۰ کسان د کابل په یوه ټولګي کې ځای پر ځای شوي، چې د طالبانو له خوا د ګرځندوی او مېلمه پالنې د مسلکي روزنې په یوه انسټیټیوټ کې د زده کوونکو د لومړۍ ډلې برخه ده.

دا یو ټوټی عمله ده. یو زده کونکی یوه بیلګه ده. بل 17 کلن دی او د دندې تاریخ نلري.

زده کونکي د عمر، د زده کړې کچې او مسلکي تجربې سره توپیر لري. دا ټول نارینه دي – افغانې ښځې له شپږم ټولګي څخه وروسته له زده کړو منع دي – او دوی د سیاحت یا میلمه پالنې په اړه هیڅ نه پوهیږي. خو دوی ټول لیواله دي چې د افغانستان بل اړخ ته وده ورکړي. او طالبان خوښ دي چې مرسته وکړي.

د افغانستان واکمنان په نړیواله سطحه په ښځو او نجونو باندې د محدودیتونو له امله پراته دي. اقتصاد له ستونزو سره مخ دی، زیربناوې کمزورې دي او بې وزلي په پراخه کچه ده.

او بیا هم، بهرنیان هیواد ته ورځي، د تاوتریخوالي د چټک کمیدو له امله هڅول شوي، د دوبۍ په څیر د مرکزونو سره د الوتنې اړیکو زیاتوالي، او د ویاړ حقونه چې په غیر معمولي منزل کې د رخصتۍ سره راځي. دا شمیر ډیر نه دی - دوی هیڅکله نه وو - مګر د افغان ګرځندوی په شاوخوا کې یو غږ شتون لري.

په ۲۰۲۱ کال کې ۶۹۱ بهرني سیلانیان راغلي وو. په 2022 کې، دا شمیره 2,300 ته لوړه شوه. تېر کال دغه شمېر ۷۰۰۰ وو.

په کابل کې د ګرځندوی ریاست مشر محمد سعید وايي، د نږدېوالي او زیات نفوس له امله د بهرنیو سیلانیانو تر ټولو لوی بازار چین دی. افغانستان هم د خپلو ځینو ګاونډیانو په پرتله ګټې لري.

"هغوی ماته وویل چې دوی نه غواړي پاکستان ته لاړ شي ځکه چې دا خطرناک دی او دوی برید کوي. جاپانیانو ماته هم دا خبره کړې ده.» سعید وویل. "دا زموږ لپاره ښه دی."

مګر زیانونه هم شتون لري.

ویزې ته لاسرسی ستونزمن او ګران دی. د طالبانو له راپرځېدو وروسته ډېرو هېوادونو له افغانستان سره اړيکې پرې کړې او هېڅ هېواد يې د هېواد د مشروع واکمنانو په توګه نه پېژني.

د افغانستان سفارتونه یا خپل فعالیتونه بند او یا یې ځنډولي دي. د افغانستان د سفارتونو او قونسلګریو تر منځ د واک جګړه روانه ده چې د پخوانۍ غربي ملاتړي ادارې د کسانو له خوا کار کوي او د طالبانو د ادارې تر بشپړ کنټرول لاندې دي.

سعید دا مني چې د افغان ګرځندوی د ودې پر وړاندې خنډونه شته، خو ویې ویل چې له وزارتونو سره یې د لرې کولو لپاره کار کوي.

د هغه وروستی هدف د سیلانیانو لپاره د رارسیدو ویزه ورکول دي ، مګر دا کلونه لرې کیدی شي. د سړکونو د شبکې په برخه کې ستونزې شته، چې د هېواد په ځینو برخو کې نیمه پاخه او یا هم نه شتون لري او هوايي شرکتونه تر ډېره د افغانستان هوايي حریم ته مخه کوي.

پلازمینه کابل تر ټولو زیاتې نړیوالې الوتنې لري، خو هیڅ افغان هوايي ډګر د لویو سیاحتي بازارونو لکه چین، اروپا او هند سره مستقیمې لارې نه لري.

له ننګونو سره سره، سعید غواړي چې افغانستان د ګرځندوی ځواک په توګه وګرځي، داسې هیله ده چې د طالبانو لوړ پوړي مشران یې ملاتړ کوي.

"زه د مشرانو (وزیرانو) په لارښوونه دې ریاست ته استول شوی یم. دوی باید په ما باور وکړي ځکه چې دوی زه دې مهم ځای ته لیږلی یم.

زده کونکي هم هیلې لري. ماډل احمد مسعود تالش غواړي د انسټاګرام پوسټونو لپاره د افغانستان په زړه پورې ځایونو او د رسنیو د لیدو لپاره د هغې تاریخ په اړه زده کړي.

د سوداګرۍ له لېسې فارغ سمیر احمدزی غواړي یو هوټل پرانیزي، خو فکر کوي چې لومړی باید د سیاحت او مېلمه پالنې په اړه نور معلومات ترلاسه کړي.

احمدزي وویل: «دوی اوري چې افغانستان وروسته پاتې دی، بې وزلي او هر څه په جګړه کې دي.» "موږ پنځه زره کلن تاریخ لرو. د افغانستان یوه نوې پاڼه باید جوړه شي.»

په ټولګیو کې افغاني لاسي صنایع او د انتروپولوژي اساسات شامل دي.

یوه غیر رسمي موضوع دا ده چې د بهرنیو ښځو سره څنګه اړیکه ونیسئ او څنګه د دوی چلند یا عادتونه د ځایی دودونو او احکامو سره ټکر کولی شي. مثالونه کیدای شي د ښځو سګرټ څکول وي یا په عامه توګه خواړه وخوري، په آزاده توګه د نارینه وو سره یوځای شي چې د وینې یا واده له لارې دوی سره تړاو نلري.

طالبانو د ښځو لپاره د جامو کوډ وضع کړی او د سفر پر مهال یې د نارینه ساتونکی یا محرم شرطونه وضع کړي دي. یوازې خواړه خوړل، یوازې سفر کول، او په عامه توګه د نورو ښځو سره ټولنیز کول سخت شوي دي. د ښځو لپاره د جیمونو تړلو او د ښکلا سیلونونو بندیز سره، لږ ځایونه شتون لري چیرې چې دوی د کور څخه بهر لیدل کیدی شي.

په داسې یوه نښه کې چې هیواد د ډیرو بهرنیو لیدونکو لپاره چمتو کوي، د هیواد یوازینۍ پنځه ستوري هوټل، سرینا، د یوې میاشتې تړل کیدو وروسته د بهرنیو میرمنو لپاره د میرمنو سپا او سیلون بیا پرانستل.

بهرنیان باید خدماتو ته د لاسرسي لپاره خپل پاسپورت وښیې. هغه میرمنې چې "په افغانستان کې زیږیدلي" د دوی په هویت کې منع دي.

د افغان ښځو او نجونو محدودیتونه په بهرنیو سفري شرکتونو پورې اړه لري، چې وايي هڅه کوي د بسپنو په ورکولو، د سیمه ییزو پروژو په ملاتړ او یا یوازې د کورنۍ له خوا د کاروبارونو د لیدلو له لارې د کلتوري اړیکو مثبت اړخ ته پام وکړي.

شین هوران، د راکی روډ سفر بنسټ ایښودونکی، وویل چې افغانستان ته باید د کوم ځانګړي حکومت یا سیاسي رژیم د ملاتړ په سترګه ونه کتل شي.

"په نهایت کې، هدف باید د مسؤل سیاحتي کړنو ملاتړ وي چې په سیمه ایز اقتصاد کې مثبته مرسته وکړي او دوه اړخیز درناوی او تفاهم ته وده ورکړي، پداسې حال کې چې په افغانستان کې د پراخو سیاسي شرایطو څخه خبر وي."

هغه وویل