Muhammad Bilal Blog

 افغانستان: هېواد نه، بلکې د ښځو پنجره طالبان له خپلې ژمنې څخه شاته شوي چې د نجونو د تعلیم او نورو ازادیو د حق تضمین کوي او د واک په وروستي پړاو کې خپلو پخوانیو سیاستونو ته راستانه شوي دي دغه ډله چې ۱۶ میاشتې وړاندې یې کابل نیولی، استدلال کوي چې قوانین یې د اسلام له تفسیر سره سم دي، سره له دې چې افغانستان یوازینی مسلمان هېواد دی چې نجونې یې له زده کړو منع کوي اګست ۲۰۲۱: طالبان بیرته راګرځي طالبان د اګست په ۱۵ په کابل کې د امریکا په مشرۍ د بهرنیو ځواکونو د ګډوډ وروستي وتلو په ترڅ کې بیرته واک ته ورسیدل، چې شل کلنه جګړه یې پای ته ورسوله او د ولسمشر اشرف غني د لوېدیځ په ملاتړ د حکومت د ړنګیدو مخه یې ونیوله دغه ډله ژمنه کوي چې افغانانو ته به له ۱۹۹۶ څخه تر ۲۰۰۱ پورې د واک د لومړۍ دورې په پرتله ډیرې ازادۍ ورکوي او وايي چې د ښځو په ګډون د بشري حقونو مکلفیتونه به مراعات کړي سپتمبر 2021: د جنډر سره جلا شوي ټولګي طالبانو د تېر کال د سپټمبر په ۱۲ مه اعلان وکړ چې ښځې کولای شي په پوهنتونونو کې د صنف له پلوه جلا او په ټولګیو کې ګډون وکړي، خو هغوی ته یوازې د ورته جنس د پروفیسورانو یا زړو نارینه ...

  متحده عربي امارات: د انسانیت ملت له دې څخه بل څه د خوښۍ وړ نه دي چې یو مسلمان ملت وویني چې غیر مسلم ملتونه شاته پریږدي متحده عربي اماراتو سږ کال ډیر څه ترلاسه کړي دي. دې ته د ژوند کولو لپاره د نړۍ ترټولو غوره هیواد کریډیټ ورکړل شوی امارات یوازینی مسلمان هیواد دی چې مریخ ته رسیدلی دی تر ټولو مهمه دا چې متحده عربي اماراتو تل له اړمنو خلکو سره د مرستو په رسولو کې له افغانستان سره مرسته کړې ده موږ تل اورو چې اروپایی هیوادونه د نړۍ د غوره هیواد په توګه ډیر څه کوي مګر هیڅوک هیڅکله د یو مسلمان هیواد په اړه خبرې نه کوي چې له صحرا څخه د ژوند کولو لپاره ترټولو غوره هیواد بدل شوی امارات دومره لاسته راوړنې لري چې په وياړ سره ووايو چې زموږ ورور مسلمان ملت اروپايي هېوادونه شاته پرېښي دي متحده عربي امارات لومړنی مسلمان هیواد دی چې مریخ ته رسیدلی دی متحده عربي اماراتو د اړتیا په هره شېبه کې له أفغانستان او ګڼو نورو هېوادونو سره مرسته کړې ده د 2022 کال په اوږدو کې، متحده عربي اماراتو په ټولو برخو کې د یو لړ مهمو پیښو، پریکړو او کیفیتي لاسته راوړنو شاهد و، چې د دوامدار پرمختګ په بهیر کې یو ...

 داسې کلی چې هر څوک یوازې یو پښتورګی لري د دې ښار اوسېدونکي وايي، د ژوند د پوره کولو لپاره مجبور دي خپل پښتورګي وپلوري بې روزګاره، په پورونو کې ډوب او د خپلو ماشومانو د تغذیې لپاره په مبارزه کې، نورالدین احساس وکړ چې هغه د پښتورګو له پلورلو پرته بله چاره نه لري - یو له مخ په زیاتیدونکي شمیر افغانانو څخه دی چې غواړي د خپلې کورنۍ د ژغورلو لپاره یو عضوي قرباني کړي د هرات په لوېدیځ ښار کې دا دود دومره پراخ شوی چې نږدې یو ځای ته د "یو پښتورګو کلي" نوم ورکړل شوی دی نورالدین په ښار کې چې له ایران سره پولې ته څېرمه پروت دی، وویل: ما دا کار د خپلو ماشومانو لپاره کړی و "زه بله چاره نه درلوده" افغانستان شپږ میاشتې وړاندې د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته له مالي بحران سره مخ شو، چې له شل کلنې جګړې او د امریکا له اشغال وروسته یې بشري وضعیت لا پسې خراب کړ د ملګرو ملتونو په وینا، د هیواد د 38 ملیون نفوس له نیمایي څخه ډیر له سختې لوږې سره مخ دي او نږدې 9 ملیونه افغانان د قحطۍ له خطر سره مخ دي هغه بهرنۍ مرستې چې یو وخت د امریکا د بندیزونو په پایله کې په هیواد کې د بیرته راستنیدو لپا...

د کار بندیز په اړه د افغان ښځو غبرګون عالیه، د رواني روغتیا یوه افغانه مسلکي، وویل، د نادولتي موسسو سره د ښځو په کار کولو باندې د طالبانو بندیز زیانمنونکي زیانمنوي په افغانستان کې د ښځینه رواني روغتیا مسلکي په توګه کار کول، د 42 کلنې الیا لپاره د هیواد د طالبانو واکمنانو کې ژوند اسانه نه و NGO تېر کال د واک تر لاسه کولو راهیسې، طالبانو د ښځو پر ازادیو – له زده کړو نیولې تر جامو پورې، د هغوی ورځني تګ راتګ او اوس کار کولو باندې ډېر محدودیتونه وضع کړي دي. دې کار د الیا لپاره دا ستونزمنه کړې چې د خپلې کورنۍ لپاره لومړنی چمتو کونکی دی، د نړیوالې ژغورنې کمیټې (IRC) سره خپل مسلک تعقیب کړي د عالیه د کار ماهیت، او هغه نړیوال سازمان چې هغه ورسره تړلې وه، هغې ته اجازه ورکړې وه چې کار ته دوام ورکړي، حتی کله چې په ټول هیواد کې نورې میرمنې له دندو څخه ایستل کېدې "وروسته له دې چې طالبان راغلل، زموږ [ښځینه کارکونکو] په منځ کې یو څه ویره وه، خو موږ د هغوی د مقرراتو په مراعتولو سره کار وکړ، لکه د حجاب اغوستل او تل د محرم [د کورنۍ له یوه نارینه غړي سره کار ته تلل. ]،" هغې یادونه وکړه هغې وویل: ...

🎄 کرسمس د افغانانو لپاره څه راوړي دا کرسمس کله چې نړۍ په خپلو آرامو کورونو کې له خوښیو څخه خوند اخلي، افغانان د خپلو ماشومانو ترڅنګ بې کوره دي او  لا هم په یخ او لوږه اخته دي نړۍ د کرسمس په جریان کې افغانان د کرسمس پر مهال دا ژمی به د هر هغه څه په پرتله سخت وي چې زموږ د ژوند په وخت کې پیژندل شوي. د لوړ انفلاسیون ریکارډ، او د تیلو او خوراکي توکو بیې د اسمان لوړیدل په ټوله نړۍ کې د لاریونونو او اعتصابونو لامل شوي. ډیری کورنۍ د خپلو کمیدو عایداتو مصرف کولو په اړه له سختو پریکړو سره مخ دي. خو د هغو کورنیو لپاره چې د بې ځایه شویو میرمنو مشري کوي، دا ژمی به نور هم سخت وي په سوریه، افغانستان او اوکراین کې د جګړو له امله شاوخوا ۳۴ میلیونه کسان بې ځایه شوي دي. د دوی د پام وړ شمیر په کورنیو کې ژوند کوي چې مشري یې میرمنې کوي او دا کورنۍ واقعیا مبارزه کوي. ډیری په خیمو کې ژوند کوي چې په سخت باران یا واوره کې په اسانۍ سره سقوط کولی شي. د دوی لپاره عاید ترلاسه کول ګران دي ځکه چې میرمنې د بیکارۍ لوړې کچې سره د دندې ترلاسه کولو لپاره مبارزه کوي. د ژمي په جریان کې د کار فرصتونو موندل نور هم ستو...

 طالبان څنګه د افغانستان سبا ورانوي په نادولتي موسسو کې د ښځو د کار کولو د منع کولو په اړه د طالبانو پریکړې په افغانستان کې ډیری موسسو د مرستې کارونه وځنډول په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ماموریت د طالبانو له حکومته غوښتي چې په غیر انتفاعي موسسو کې د ښځو پر کار کولو بندیز ولګوي، په داسې حال کې چې د دې بندیزونو په غبرګون کې سترې نړیوالې نادولتي موسسې (انجوګانې) له دغه هېواد څخه وتلي دي په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي (یوناما) د دوشنبې په ورځ په یوه بیان کې وویل چې په میلیونونو افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري او د خنډونو لرې کول حیاتي دي. خبرپاڼه زیاتوي، چې د یوناما سرپرست او د بشري مرستو همغږي کوونکي رمیز الکباروف د اقتصاد له وزیر محمد حنیف سره وکتل د حنیف اتمر وزارت د شنبې په ورځ ټولو کورنیو او بهرنیو نادولتي مؤسسو ته امر وکړ چې تر بل خبرتیا پورې دې ښځینه کارکوونکو ته د کار کولو اجازه ورنکړي. حکمونه په مستقیم ډول په ملګرو ملتونو کې نه پلي کیږي، مګر د دې ډیری پروګرامونه د غیر دولتي موسسو لخوا ترسره کیږي چې د حکم تابع دي د یکشنبې په ورځ، درې نړیوالو نادولتي موسسو - ...

💔 د افغان ښځو پر غاړه بله توره وروسته له هغه چې پوهنتونونو او ښوونیزو مرکزونو ته د افغان ښځو پر ورتګ بندیز ولګول شو، طالبانو ښځې په کورنیو، بهرنیو نادولتي موسسو کې له کار کولو منع کړې یوه ټولګي چې پخوا د نجونو د زده کړو لپاره کارول کیده، د افغانستان په کابل کې خالي پاتې ده د پاکستان په کوېټه کې د افغان پوهنتون محصلینو د ښځو لپاره د پوهنتون د زده کړو د بندیز پر ضد د اعتراض په ترڅ کې شعارونه ورکول او پلې کارډونه یې نیول د طالبانو حکومت د شنبې په ورځ په افغانستان کې ټولو بهرنیو او کورنیو نادولتي ډلو ته امر وکړ چې د ښځو کار ودروي، ځکه چې ځینو ښځینه کارکونکو په سمه توګه اسلامي حجاب نه اغوستی. دا بندیز د ښځو د حقونو او آزادیو په وړاندې د افغانستان د نویو واکمنانو وروستی محدودیتي اقدام و دغه حکم د اقتصاد د وزیر قاري دین محمد حنیف له خوا په یوه لیک کې راغلی، چې په کې ویل شوي، کومې نادولتي موسسې چې له دغه فرمان سره سم عمل نه کوي، په افغانستان کې به یې د فعالیت جواز لغوه شي. د دې لیک منځپانګه اسوشیټیډ پریس ته د وزارت د ویاند عبدالرحمن حبیب لخوا تایید شوې وزارت وویل چې دوی د غیر دولتي موسسو ل...

 متحده عربي اماراتو د طالبانو لخوا د ښځو پر پوهنتون بندیز وغنده سعودي عرب د دغه بندیز په اړه "حیرانتیا او افسوس" څرګند کړ، په داسې حال کې چې ترکیې دا "نه اسلامي او نه انساني" بللی دی د کابل په یوه پوهنتون کې افغان ښځینه محصلانې د طالبانو د امنیتي منسوبینو له خوا بندې شوې دي ترکیې او سعودي عربستان په خصوصي او دولتي پوهنتونونو کې د ښځو پر ګډون د طالبانو په ټول هیواد کې بندیز په کلکه غندلی دی د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر مولود چاوش اوغلو د پنجشنبې په ورځ وویل چې دا بندیز نه اسلامي دی او نه انساني چاوش اوغلو له خپل یمني سیال سره په یوه ګډ خبري کنفرانس کې له طالبانو وغوښتل چې دغه پرېکړه بېرته واخلي "د ښځو په تعلیم کې کوم زیان دی؟ دا افغانستان ته څه زیان رسوي؟ کاووش اوغلو وویل. ایا کوم اسلامي تفسیر شته؟ برعکس زموږ دین اسلام د تعلیم خلاف نه دی. برعکس، دا زده کړه او ساینس هڅوي د سعودي د بهرنیو چارو وزارت د افغان میرمنو په پوهنتون کې د زده کړې د ردیدو په اړه "حیرانتیا او افسوس" څرګند کړ. د چهارشنبې په ورځ ناوخته په یوه بیان کې، وزارت وویل چې دا پریکړه "په ټ...

متحده عربي اماراتو او پاکستان په افغانستان کې د نجونو پر زده کړو د بندیز په اړه د طالبانو د پرېکړې په اړه خبرې وکړې دواړو جګپوړو ډیپلوماټانو ټینګار وکړ چې اسلام د یو دین په توګه ښځو ته د پام وړ پاملرنه کړې، دوی ته یې یو امتیازي مقام ورکړی او د هغوی حقوق یې خوندي کړي دي د پاکستان د بهرنیو چارو او نړیوالو همکاریو وزیر شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان نن د پاکستان د اسلامي جمهوریت د بهرنیو چارو له وزیر بلاول بوټو زرداري سره ټیلیفوني خبرې وکړې او په ترڅ کې یې د افغانستان د پرمختګونو او د طالبانو د پرېکړې په اړه خبرې وکړې. د افغانستان په پوهنتونونو کې د نجونو او ښځو پر زده کړو بندیز ولګول شي دواړو جګپوړو ډیپلوماټانو ټینګار وکړ چې اسلام د یو دین په توګه ښځو ته د پام وړ پاملرنه کړې، دوی ته یې یو امتیازي مقام ورکړی او د هغوی حقوق یې خوندي کړي دي. دوی د ښځو د حقونو د تامین پر اړتیا ټینګار وکړ او همدارنګه یې د ژوند په ټولو برخو کې د ښځو او نجونو د پوره او مساوي ونډې پر اهمیت ټینګار وکړ دواړو وزیرانو د ټیلیفوني خبرو په ترڅ کې په افغانستان کې د امنیت، ثبات او سولې د ټینګښت په برخه کې پر خپل دریځ ټینګا...

 طالبانو افغان ښځې د تل لپاره له زده کړو منعې کړې د لوړو زده کړو وزارت د زرګونو کسانو د ننوتو له ازموینو درې میاشتې وروسته غیرمستقیم فرمان صادر کړ افغان ښځینه محصلین د اکتوبر په میاشت کې په کابل پوهنتون کې د داخلې ازموینه ورکوي د افغانستان د لوړو زده کړو وزارت ټولو دولتي او خصوصي پوهنتونونو ته په استول شوي لیک کې ویلي، چې د افغانستان د طالبانو واکمنانو د هېواد د ښځو لپاره د پوهنتونونو پر زده کړو د نامعلوم وخت لپاره بندیز لګولی دی د لوړو زده کړو وزیرې ندا محمد ندیم په لاسلیک شوي مکتوب کې راغلي: تاسو ټولو ته خبر درکول کیږي چې تر راتلونکې خبرتیا پورې د ښځو د زده کړو د ځنډولو ذکر شوی فرمان پلي کړئ د دغه وزارت ویاند ضیاء الله هاشمي، چې دغه لیک یې ټویټ کړی، فرانس پرېس خبري اژانس ته په یوه پیغام کې دغه حکم تایید کړی دی په افغانستان کې یوې استاذې، ۵۲ کلنې مینا چې د غچ اخیستنې له وېرې یې تخلص کارولی، وویل: زما ښځینه زده کوونکي اندېښمن دي او زه نه پوهېږم چې څنګه هغوی ته تسلیت ورکړم.» هغه وويل: «يوه له ليرې پرتو ولايت څخه کابل ته تللې، له ډېرو ستونزو سره مخ شوه، ځکه دلته په يوه معتبر پوهنت...

طالبانو په افغانستان کې د ښځو د زده کړو مخه ونیوله د طالبانو ډلې تیر کال واک ته د رسیدو راهیسې د نجونو او میرمنو لپاره د ځینو حقونو تضمین کولو ژمنې څخه شاته شوې ده طالبان له خپلې ژمنې څخه شاته شوي چې د نجونو د تعلیم او نورو ازادیو د حق تضمین کوي او د واک په وروستي پړاو کې خپلو پخوانیو سیاستونو ته راستانه شوي دي دغه ډله چې ۱۶ میاشتې وړاندې یې کابل نیولی، استدلال کوي چې قوانین یې د اسلام له تفسیر سره سم دي، سره له دې چې افغانستان یوازینی مسلمان هېواد دی چې نجونې یې له زده کړو منع کوي اګست ۲۰۲۱: طالبان بیرته راګرځي طالبان د اګست په ۱۵ په کابل کې د امریکا په مشرۍ د بهرنیو ځواکونو د ګډوډ وروستي وتلو په ترڅ کې بیرته واک ته ورسیدل، چې شل کلنه جګړه یې پای ته ورسوله او د ولسمشر اشرف غني د لوېدیځ په ملاتړ د حکومت د ړنګیدو مخه یې ونیوله دغه ډله ژمنه کوي چې افغانانو ته به له ۱۹۹۶ څخه تر ۲۰۰۱ پورې د واک د لومړۍ دورې په پرتله ډیرې ازادۍ ورکوي او وايي چې د ښځو په ګډون د بشري حقونو مکلفیتونه به مراعات کړي سپتمبر 2021: د جنډر سره جلا شوي ټولګي طالبانو د تېر کال د سپټمبر په ۱۲ مه اعلان وکړ چې ښځې کولای ...

 د افغانستان په سالنګ تونل کې د تېلو ټانکر کې اور څنګه ولګېد حکومت ویلي چې د تېلو په یوه ټانکر کې د اور لګېدو له امله ۳۷ کسان ټپیان شوي او تمه ده چې د مړو شمېر نور هم زیات شي طبي کارکوونکي د هغو کسانو جسدونه لېږدوي چې د افغانستان په سالنګ تونل کې د تېلو په یوه ټانکر کې د اور لګېدو له امله وژل شوي وو چارواکي وايي، د سالنګ تونل کې چې د افغانستان پلازمېنې کابل له شمال سره نښلوي د یوې ترافیکي پېښې له امله لږ تر لږه ۱۲ کسان وژل شوي دي د فواید عامې وزارت ویاند مولوي حمیدالله مصباح وویل، د شنبې په ورځ د تېلو په یوه ټانکر کې د اور لګېدنې له امله ۳۷ تنه ټپیان شول پداسې حال کې چې اور مړ شوی و، مصباح د یکشنبې په ورځ وویل چې احتمال شته چې د مړو شمیره لوړه شي. د پېښې لامل څرګند نه دی "کله چې موږ سهار تونل ته ننوتلو، موږ داسې جسدونه ولیدل چې د پیژندلو وړ نه وو، ځکه چې دوی سخت سوځیدلي وو. د دوی په منځ کې ښځې، نارینه او ماشومان هم شامل وو یاد تونل د کابل شمال ته په ۹۰ کیلومترۍ (۵۶ میله) کې موقعیت لري او د هېواد د شمال او سویل تر منځ یوه مهمه اړیکه ده د دفاع وزارت په ټولنیزو رسنیو کې خپره کړې خبرپ...

 ایا پاک افغان د خپلو خلکو پروا لري؟ یقیناً پاک افغان د خپلو خلکو پروا نه لري د پاکستان او افغانستان په جنوب لوېديځ چمن پولې ته څېرمه پر ملکي وګړو د هاوانونو ډزې د افغان ځواکونو له خوا د توپونو په ډزو کې ټپي شوي ماشومان، يو شمېر کسان مړه او ټپيان شوي دي د پنجشنبې په ورځ، د ۲۰۲۲ کال د دسمبر په ۱۵ مه د پاکستان په جنوب لوېدیځ چمن کې د افغان ځواکونو په ډزو کې ټپي شوی سړی د درملنې لپاره روغتون ته وړل شوی دی. پاکستاني چارواکو د پنجشنبې په ورځ پر افغان طالبانو تور ولګاوه چې د افغانستان پولې ته څېرمه پر ملکي خلکو د هاوانونو بې توپیره ډزې کوي. د چمن په سویل لوېدیځ کې پر پوله د یو شمېر کسانو وژل او ټپي کېدل د دواړو ګاونډیو ترمنځ د زیاتېدونکي کړکېچ نښه ده پاکستاني چارواکو ویلي، چې د پنجشنبې په ورځ د افغان طالبانو ځواکونو د چمن پولې ته څېرمه پر ولسي وګړو د هاوانونو ډزې وکړې، چې له امله یې د ښځو او ماشومانو په ګډون لږ تر لږه یو کس وژل شوی او شل نور ټپیان شوي دي وروستی تاوتریخوالی د یو لړ وژونکو پیښو او بریدونو څخه وروسته کیږي چې په وروستیو میاشتو کې د پاکستان او افغانستان د طالبانو واکمنانو ...

  مراکش ټولې اسلامي نړۍ ته وياړ ورکړ په نیمه پایلوبه کې فرانسې ته له ماتې ورکولو سره سره د مراکش لوبډلې ملاتړي ویاړي د مراکش لوبغاړو او روزونکي په نیمه پایلوبه کې د فرانسې لوبډلې ته د بریا مبارکي وویله د چهارشنبه ماښام په البیت سټیډیم کې د مراکش لپاره د خوب تمدید و په ټوله نړۍ کې مینه والو، او نه یوازې د مراکشانو، خپل د سنوز تڼۍ فشارولې ترڅو خوب یو څه اوږد پاتې شي، او د وروستي هورا د اضافي دقیقو لپاره یې وغځول مراکش لا دمخه په قطر کې د 2022 نړیوال جام سیمی فاینل ته رسیدو سره له تمې څخه ډیر شوی و ، په لاره کې یې بلجیم ، کاناډا ، هسپانیه او پرتګال ته ماتې ورکړه د چهارشنبه ماښام، د دوی او ارجنټاین تر منځ په لوسیل لوبغالي کې، د نړۍ د فوټبال یو بل لوی ډګر ودرېد: دوه ځله ګټونکي او د واکمنۍ اتله فرانسه - په حقیقت کې ترټولو لوی، سخت او ریښتینی ازموینه چې آیا قطر 2022 د مراکش لپاره یو خوب یا حقیقت و د بلجیم د ماتولو وروسته، مراکش د وروستي 16 سلاټ لپاره هیله درلوده. توقعات هغه وخت زیات شول کله چې دوی هسپانیا ته ماتې ورکړه. تصور د پرتګال له ماتولو وروسته باور ته لاره هواره کړه مګر د چهارشنبه...