طالبانو افغان ښځې د تل لپاره له زده کړو منعې کړې
طالبانو افغان ښځې د تل لپاره له زده کړو منعې کړې
د لوړو زده کړو وزارت د زرګونو کسانو د ننوتو له ازموینو درې میاشتې وروسته غیرمستقیم فرمان صادر کړ
د افغانستان د لوړو زده کړو وزارت ټولو دولتي او خصوصي پوهنتونونو ته په استول شوي لیک کې ویلي، چې د افغانستان د طالبانو واکمنانو د هېواد د ښځو لپاره د پوهنتونونو پر زده کړو د نامعلوم وخت لپاره بندیز لګولی دی
د لوړو زده کړو وزیرې ندا محمد ندیم په لاسلیک شوي مکتوب کې راغلي: تاسو ټولو ته خبر درکول کیږي چې تر راتلونکې خبرتیا پورې د ښځو د زده کړو د ځنډولو ذکر شوی فرمان پلي کړئ
د دغه وزارت ویاند ضیاء الله هاشمي، چې دغه لیک یې ټویټ کړی، فرانس پرېس خبري اژانس ته په یوه پیغام کې دغه حکم تایید کړی دی
په افغانستان کې یوې استاذې، ۵۲ کلنې مینا چې د غچ اخیستنې له وېرې یې تخلص کارولی، وویل: زما ښځینه زده کوونکي اندېښمن دي او زه نه پوهېږم چې څنګه هغوی ته تسلیت ورکړم.» هغه وويل: «يوه له ليرې پرتو ولايت څخه کابل ته تللې، له ډېرو ستونزو سره مخ شوه، ځکه دلته په يوه معتبر پوهنتون کې شامله شوه. د هغې ټولې هیلې او ارمانونه نن مات شول
مینا، چې د ۱۹۹۰ لسیزې په وروستیو کې کله چې طالبانو په وروستي ځل واک ترلاسه کړ، په پوهنتون کې وه، وویل چې هغه د خپلې زده کوونکې ویره ښه درک کولای شي. "ما په وروستي ځل چې دوی په واک کې وو، زما ډیری کلونه زده کړې له لاسه ورکړې. او په کومه ورځ چې طالبانو کابل ونیو، زه پوهیدم چې دوی به نجونې له پوهنتونه منع کړي
هغې وويل: ښايي دوی د خپلو سمارټ فونونو، ټولنيزو رسنيو اکاونټونو او ښو موټرونو سره د يوې بدلې شوې ډلې په څېر ښکاري، خو دا هماغه طالبان دي چې ما له زده کړو انکار کړی او اوس زما د زده کوونکو راتلونکی وژني
پروفیسور منیزه رامیزی، د ماشومانو د حقونو جلاوطنه فعاله، وویل چې هغې د خپلو ښځینه زده کونکو څخه ویره لرونکي پیغامونه ترلاسه کړي. هغې وویل: هغوی ویره او ویره لري، یو نا امید راتلونکي ته ګوري
هغې وویل، افغان ښځې په میاشتو میاشتو له سختو محدودیتونو سره مخ دي، خو ډېرو بیا هم هیله درلوده چې تعلیم ته به لاس رسی ولري
"دوی به ما ته شکایت کاوه چې څنګه په ټولګیو او ټولنه کې له دوی سره ناوړه چلند کیږي. دا یوه دوزخي تجربه وه، مګر لږترلږه دوی د سپینو زرو استر درلود چې ژر به فارغ شي او د دوی وړتیا به درک کړي. دا ټول اوس له منځه تللي، "هغې وویل
د لوړو زده کړو بندیز له دریو میاشتو څخه لږ وروسته وروسته له هغې راځي چې په ټول هیواد کې په زرګونو نجونې او میرمنې د پوهنتون د داخلې آزموینې ته ولاړې، چې ډیری یې د راتلونکي مسلک په توګه د انجینرۍ او طب غوره کولو لیوالتیا لري
د تېر کال د اګست په میاشت کې د سخت دریځو اسلامپالو له خوا د افغانستان له نیولو وروسته، پوهنتونونه اړ شول چې نوي مقررات پلي کړي چې په کې د جنسیت له پلوه جلا شوي ټولګي او داخلې شاملې وې، او ښځو ته یوازې د ښځینه پروفیسورانو یا زړو نارینه وو له خوا د تدریس اجازه ورکړل شوه
ډیری افغان تنکي انجونې لا دمخه د ثانوي ښوونځیو له زده کړې منع شوي دي، چې په پوهنتون کې یې د زده کړې محدودیتونه سخت کړي دي
د ژورنالیزم زده کوونکې مدینې وویل چې هغه د سه شنبې د حکم وزن د پوهیدو لپاره مبارزه کوي
"زه د ویلو لپاره هیڅ نه لرم. نه یوازې زه بلکې زما ټول ملګري د خپلو احساساتو د څرګندولو لپاره الفاظ نه لري، "۱۸ کلن ځوان وویل. هرڅوک د دوی په وړاندې د نامعلوم راتلونکي په اړه فکر کوي. هغوی زموږ خوبونه ښخ کړل
دې اقدام په نړیواله کچه غندنه وکړه او امریکا خبرداری ورکړ چې له طالبانو سره به حساب وشي
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند نید پرائس وویل: دا د نه منلو وړ دریځ به د طالبانو لپاره مهمې پایلې ولري او طالبان به نور هم له نړیوالې ټولنې څخه جلا کړي
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي د ځانګړي استازي مرستیال رمیز الکباروف وویل، ملګري ملتونه د دغه حکم له امله "ژوره اندېښمنه" ده
"تعلیم د انسان بنسټیز حق دی. هغه په ټویټ کې لیکلي چې د ښځو د زده کړې دروازې تړل د افغانستان راتلونکې تړلې دروازه ده
د دې بندیز په ځواب کې، د ژغورنې نړیوالې کمیټې وویل: د ښځو او نجونو لپاره د پوهنتونونو تړل د افغانستان لپاره شاته ګام دی. په دې کې دوه لارې نشته: ښځو ته باید اجازه ورکړل شي چې کار وکړي او په ازاده توګه تګ راتګ وکړي او نجونو ته باید اجازه ورکړل شي چې ښوونځي ته ولاړ شي
طالبان د اسلام د یوې سختې نسخې پیروي کوي، د دې غورځنګ ستر مشر هبت الله اخندزاده او د هغه د افغان دیني عالمانو داخلي حلقه د عصري زده کړو مخالفه ده، په ځانګړې توګه د نجونو او ښځو لپاره
خو دوی په کابل کې له یو شمېر چارواکو او د هغوی له ځینو رتبو او دوسیو سره په ټکر کې دي، چې تمه یې درلوده، چې د واک له اخیستو وروسته به نجونو ته د زده کړو اجازه ورکړل شي
ښځې له ډیرو دولتي دندو څخه ایستل شوي او یا په کور کې د پاتې کیدو معاشونه کم شوي دي. دوی د نارینه خپلوانو پرته د سفر کولو څخه هم منع دي، او باید د کور څخه بهر پټ شي، په مثالي توګه په چادرۍ سره
د نومبر په میاشت کې دوی پارکونو، تفریحی میلو، جیمونو او عامه حمامونو ته له تلو منع شوي وو
په یو ظالمانه بدلون کې، طالبانو د مارچ په میاشت کې نجونې د ثانوي ښوونځیو له بیرته ستنیدو څخه منع کړې وې چې سهار یې باید بیرته پرانستل شي
د طالبانو یو شمېر چارواکي وايي چې د ثانوي زده کړو بندیز یوازې لنډمهاله دی، خو د تړلو لپاره یې د بودیجې د نشتوالي له امله د اسلامي خطو سره سم د نصاب د بیا جوړولو لپاره د اړتیا وړ عذرونه وړاندې کړي دي
Comments
Post a Comment