Posts

Showing posts from November, 2022

افغان ښځې او پاکستانۍ ښځې

Image
 افغان ښځې او پاکستانۍ ښځې ولې له افغان ښځو سره توپیري چلند کیږي؟ کله چې د پاکستان د ښځو چارو وزیره افغانستان ته راځي ورسره د ملکې په څېر چلند کېږي خو له افغان مېرمنو سره د څارویو په څېر چلند کېږي. ولې ؟ د پاکستان د بهرنیو چارو وزیرې حنا رباني کهر په کابل کې د افغانستان د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیر خان متقي سره د پولې په اوږدو کې د تاوتریخوالو په اړه په کابل کې وکتل د سه شنبې په ورځ دا سفر یوه ورځ وروسته له هغه کیږي چې د تحریک طالبان پاکستان (TTP) وسله والې ډلې له اسلام آباد سره د یوې میاشتې اوږد اوربند پای ته ورساوه او د افغانستان او پاکستان په سرحدي سیمو کې یې امنیتي اندیښنې راپورته کړې ټي ټي پي چې د پاکستاني طالبانو په نوم هم یادیږي، له څه باندې یوې لسیزې راهیسې د پاکستان له دولت سره جګړه کوي. وسله وال د نورو مسلو تر څنګ د اسلامي شریعت د لوستلو او د خپلو جنګیالیو د خلاصون غوښتنه کوي پاکستاني طالبانو چې په ایډیالوژیک ډول له افغان طالبانو سره یو ځای شوي، د دوشنبې په ورځ له خپلو جنګیالیو وغوښتل چې په ټول هیواد کې بریدونه پیل کړي. دغې ډلې په یوه بیان کې ویلي: دا چې په بېلابېلو ...

طالبانو څنګه د قطر ورلڈ کپ لپاره د لوبغالو په جوړولو کې مرسته وکړه؟

Image
 طالبانو څنګه د قطر ورلڈ کپ لپاره د لوبغالو په جوړولو کې مرسته وکړه؟ د سرچینو په وینا، ساختماني شرکتونو ادعا کړې چې د زیربناوو لپاره له طالبانو څخه د ماشینونو پیرودلو او اجاره کولو لپاره "ملیونونه" پیسې ورکړي ټیلیګراف لیکي، طالبانو په قطر کې د لوبغالو د جوړولو لپاره د ساختماني وسایلو په برابرولو سره له نړیوال جام څخه میلیونونه ډالر ګټلي دي په دوحه کې د طالبانو د دفتر یوې سرچینې څرګنده کړه چې لوړ پوړو طالب چارواکو په تیره لسیزه کې د ټورنمنټ د زیربناوو لپاره د درنو ماشینونو پیرودلو او بیا فرعي قرارداد کولو لپاره د سولې خبرو اترو پورې تړلي ګټور معاشونه کارولي د طالبانو د مشرتابه یوه لویه ډله له ۲۰۱۳ کال راهیسې د قطر په پلازمینه دوحه کې اوسیږي، چیرته چې دوی له امریکا او ملګرو ملتونو سره د سولې په خبرو بوخت دي "طالبانو د نړیوال جام په جوړولو کې ډیره پانګه اچونه وکړه او ټورنمنټ د سرو زرو ډک و. دوی ته ملیونونه پیسې ورکړل شوي، "سرچینې ادعا وکړه، چې په دوحه کې اوسیده په لسیزه کې د طالبانو لخوا په 2021 کې د افغانستان د نیولو لپاره روانه وه ځینې طالب غړي په دوحه کې هر یو له شپ...

زه خپل وږي ماشومان د خوب کولو لپاره نشه کوم

Image
 زه خپل وږي ماشومان د خوب کولو لپاره نشه کوم غلام (په منځ کې) وايي چې هغه خپلو شپږو وږو ماشومانو ته د خوب کولو لپاره تسکين ورکوي افغانان خپلو وږو ماشومانو ته د هوساینې لپاره درمل ورکوي - نورو د ژوندي پاتې کیدو لپاره خپلې لوڼې او اندامونه پلورلي دي. په دوهم ژمي کې له هغه راهیسې چې طالبانو واک واخیست او بهرنۍ مرستې کنګل شوې، میلیونونه خلک له قحطۍ یو ګام لرې دي عبدالوهاب وويل: زموږ ماشومان ژاړي، خوب نه کوي. موږ خواړه نه لرو نو موږ درملتون ته ځو، ټابلیټونه اخلو او خپلو ماشومانو ته یې ورکوو ترڅو دوی د خوب احساس وکړي هغه د هرات څخه بهر، د هیواد دریم لوی ښار دی، د زرګونو کوچنیو خټو کورونو په یوه استوګنځي کې ژوند کوي چې د لسیزو راهیسې وده کوي، له خلکو څخه ډک شوي او د جګړو او طبیعي پیښو له امله بې ځایه شوي عبدل د شاوخوا دولسو کسانو په ډله کې دی چې زموږ شاوخوا راټول شوي وو. پوښتنه مو وکړه، څو خپلو ماشومانو ته د هوساینې لپاره نشه يي توکي ورکړي؟ "زموږ ډیری، موږ ټول،" دوی ځواب ورکړ غلام حضرت د خپل زنګون په جیب کې احساس کړ او د تختې یوه پټه یې راوایستله. دوی الپرازولم وو - آرامونکي درمل مع...

دا افغانستان کیدای شي

Image
دا افغانستان کیدای شي په پاکستان کې د متحده عرب اماراتو د مشرتابه په ملاتړ په بلوچستان کې د زړه د ناروغۍ لپاره لومړنی ځانګړی انسټیټیوټ د شیخ محمد بن زاید آل نهیان انستیتوت د کارډیولوژي پرانستل شو. او دلته موږ د خلکو له وژلو خلاص نه یو نو زموږ هیواد به څنګه پرمخ ولاړ شي پاکستان/پنجابي زموږ دښمنان دي؟ موږ تل پر پاکستان نیوکې کوو خو هېڅکله یې د شا پرېښودلو هڅه نه ده کړې. ولې ؟ د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال قمر جاوید باجوه د پنجشنبې په ورځ د شیخ محمد بن زاید آل نهیان د زړه د ناروغۍ د انسټیټیوټ پرانیسته وکړه چې د بلوچستان ایالت په مرکز کوټه ښار کې پلي شوی دی دغه ودانۍ په 121,406 مربع متر مربع مساحت او د 27.30 میلیونه ډالرو په لګښت د ابوظبي د پراختیایي صندوق له خوا تمویل شوې ده دا اقدام د ولسمشر د عالي مقام شیخ محمد بن زاید آل نهیان په لارښوونو او د لومړي وزیر مرستیال او د ولسمشرۍ د محکمې د وزیر شیخ منصور بن زاید آل نهیان په ملاتړ او تعقیب سره ترسره کیږي دا پروژه د بشردوستانه او پرمختیایي پروژو پلي کولو لپاره د پاکستان اسلامي جمهوریت سره د متحده عربي اماراتو د مشرتابه د دوامداره ملاتړ...

د طالبانو تر شا حقیقت د لوبغالي د ګڼې ګوڼې مخې ته د ۱۲ کسانو وژل

Image
 طالبانو د لوبغالي د ګڼې ګوڼې مخې ته ۱۲ کسان ووژل طالبانو د چهار شنبې په ورځ په یوه ولایتي سپورټي لوبغالي کې د سلګونو نندارچیانو په مخ کې درې ښځې او نهه نارینه په ګولیو ووهل، چې د مذهبي افراطي ډلې له خوا د وحشیانه سزا بیا پیل ته اشاره کوي چې په ۱۹۹۰ لسیزه کې د دوی د واکمنۍ نښه وه د پلازمېنې کابل په جنوب کې د لوګر ولایت مقام دفتر د لوګر په مرکز پل علم ښار کې “معزز علما، مجاهدین، سپین ږیري، قومي مشران او د سیمې خلک” د لوبغالي لپاره رابللي وو. د سهار د 9 بجو غونډې لپاره بلنه د ټولنیزو رسنیو له لارې پراخه شوې د والي په دفتر کې یوه چارواکي چې د نوم د نه ښودلو په شرط یې خبرې کولې وویل، هغه کسان چې د غلا او زنا په سیمه ایزه محکمه کې محکوم شوي، هر یو د 21 څخه تر 39 دورو پورې محکوم شوي، ځکه چې هغه اجازه نه درلوده چې له رسنیو سره جزئیات شریک کړي دغه چارواکي وویل چې په سلګونو کسانو په ډزو کې برخه اخیستې وه او د عکسونو او ویډیو اخیستلو بندیز لګول شوی و د عمل بیا پیل د طالبانو اراده په ګوته کړه چې د اسلامي شریعت یا شریعت په اړه خپل سخت تعبیر ته غاړه کیږدي د لوګر مرستیال والي عنایت الله شجاع ب...

چینایي د افغان سرو زرو په لټه کې دي

Image
 چینایي متشبثین د افغان سرو زرو په لټه کې دي ۱۰۱ ختیځ په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ وروسته د چینايي پانګوالو د زیاتوالي په اړه څېړنه کوي کله چې طالبان د ۲۰۲۱ کال په اګست کې واک ته ورسېدل، ډېری بهرني او ملټي نیشنل شرکتونه لا له وړاندې له افغانستانه ووتل د هیواد څخه د بهرنیانو د تېښتې د جریان په وړاندې تګ یوه ډله وه چې "یو ځل په ژوند کې" فرصتونه لټوي: چینایي متشبثین د روانو ناکراریو، اقتصادي بحران او د بشري حقونو په اړه د ملګرو ملتونو اندیښنو سره سره، ډیر چینایي اتباع د هیواد د "طلایی رش" سره یوځای کیږي. یو وخت چینایي اتباع یو کوچنی اقلیت وو، اوس د افغانستان د مهاجرینو تر ټولو لویه ډله جوړوي مخکښو چینایي پانګوالو ته د ځانګړي لاسرسي سره، 101 ختیځ د افغانستان په سوداګرۍ او رسنیو سکتورونو کې د دوی مخ په زیاتیدونکي نفوذ څیړنه کوي

افغانستان په کوپ 27 کې

Image
افغانستان په کوپ 27 کې  COP27 منتقدین له COP27 څخه د افغانستان په وتلو خواشیني دي د تمویل غوښتنه د ډیپلوماټیک پلوه جلا شوي افغانستان لپاره وده کوي چې د اقلیم د بدلون له امله له طبیعي پیښو سره مخ دی څیړونکي په افغانستان کې د پرله پسې طبیعي پیښو لپاره د اقلیم بدلون تورنوي او د دې ستونزې د حل لپاره د نړیوالو مرست غوښتنه کوي افغان اقلیمي فعال عبدالهادي اڅکزی د ملګرو ملتونو د COP27 د اقلیم په کنفرانس کې د خپل هیواد یوازینی استازی و چې په دې وروستیو کې د مصر په شرم الشیخ ښار کې جوړ شو د سویلي آسیا هیواد له دې سرمشریزې څخه ایستل شوی و، ځکه چې دا هیواد له 20 کلونو وروسته د تیر اګست په میاشت کې د طالبانو د بیا واک ترلاسه کولو راهیسې په دیپلوماتیکه توګه انزوا پاتې دی لکه څنګه چې د اقلیم سرمشریزه د نومبر په شپږمه پیل شوه، په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ماموریت د اقلیم په اړه د بیړني اجتماعي اقدام غوښتنه وکړه او ویې ویل چې دا هیواد د اقلیم د شاکونو په وړاندې یو له لږ چمتووالي څخه دی دې زیاته کړه چې افغانستان د اقلیم اړوند ګواښونو له امله په نړۍ کې شپږم ډیر زیانمن شوی هیواد دی چې دا هیواد د پرل...

د چمن بارڈر له ډزو وروسته یو ځل بیا پرانیستل شوه

Image
 د چمن   بارڈر  له ډزو وروسته یو ځل بیا پرانیستل شوه د افغانستان خلک د پاکستان او افغانستان په سرحدي ښار چمن کې د دوستۍ له دروازې پاکستان ته اوړي پاکستان یوه اوونۍ وروسته له هغه چې یوه افغان وسله وال بریدګر هلته یو پاکستانی امنیتي ساتونکی وواژه، له ګاونډي افغانستان سره یوه مهمه پوله پرانېستله او دغه پوله یې په زور وتړله د بلوچستان ایالت په سرحدي ښار چمن کې یوه چارواکي د بیا پرانیستلو پخلی کړی دی هغه وویل: تعقیب پای ته رسیدلی او د دواړو هیوادونو تر منځ د تګ راتګ او سوداګرۍ په ګډون د ټولو موخو لپاره حرکت بیا پیل شوی دی چارواکو موږ ته وویل چې د چمن د پولې د بیا پرانستلو پریکړه - د دوستۍ دروازې په نوم هم پیژندل کیږي - د یکشنبې په ورځ د پاکستاني او افغان چارواکو ترمنځ په یوه غونډه کې وشوه په چمن کې یوه بل چارواکي عبدالحمید زهري ویلي، افغان چارواکو د تېرې اوونۍ پر پېښې خواشیني څرګنده کړې او د اقدام ډاډ یې ورکړی دی د چمن پوله، چې د پاکستان د صوبې د مرکز کوټې شمال لوېديځ ته نږدې 120 کیلومتره (74 میله) موقعیت لري، د دواړو هېوادونو تر منځ یوه له مصروفه پوله ده او هره ورځ په زرګونو...

هالنډ به د ۲۰۰۷ کال د برید لپاره افغان ته پیسې ورکړي

Image
 هالنډ به د ۲۰۰۷ کال د برید لپاره افغان ته پیسې ورکړي په ۲۰۰۷ کال کې د هالنډ پر افغانانو خونړی برید غیر قانوني، د محکمې حکم په هالنډ کې یوې محکمې دغه هېواد ته امر کړی چې په هوايي برید کې د وژل شویو ۲۰ قربانیانو کورنیو ته تاوان ورکړي هالنډي ځواکونه د متحده ایالاتو په مشرۍ د ایتلاف برخه وه چې د 2001 د سپتمبر 11 د وژونکي مسافر وړونکو الوتکو د ځانمرګو برمته کولو وروسته په افغانستان کې مداخله وکړه په هالنډ کې یوې محکمې په ۲۰۰۷ کال کې په افغانستان کې د هالنډي ځواکونو له خوا د استوګنې پر یوه کور بمباري غیر قانوني بللې او دغه هېواد ته یې امر کړی چې د قربانیانو کورنیو ته تاوان ورکړي د هاګ ولسوالۍ محکمې د چهارشنبه په ورځ وموندله چې د شپې برید چې شاوخوا 20 ملکي وګړي یې ووژل د نړیوال بشردوستانه قانون څخه سرغړونه وکړه د ۲۰۰۷ کال د جون په ۱۷ د هالنډ F-16 جنګي الوتکو د افغانستان په مرکزي ولایت ارزګان کې ۲۸ لارښود بمونه وغورځول. له دوی څخه اتلس تنه د چورې ستراتیژیک ښارګوټي ته نږدې په دیوالونو کې ځای پر ځای شوي وو هالنډي ځواکونه د متحده ایالاتو په مشرۍ د ایتلاف یوه برخه وه چې د 2001 د سپتمبر د 11 ل...

د ټکساس د لوبې له ډګر څخه درې کلن بم ژغورونکی ورک شو

Image
د ټکساس د لوبې له ډګر څخه درې کلن بم ژغورونکی ورک شو  د کابل د سقوط پر مهال له افغانستانه له تېښتې څو میاشتې وروسته، لینا سردار خېل په یوه تړلي اپارتمان کمپلکس کې د لوبې له بوخت ډګر څخه ورکه شوه ریاض سردار خېل چې د افغان پوځ یو سرتېری دی، کلونه کلونه یې د افغانستان په خوست ولایت کې له امریکايي ځواکونو سره مرسته کړې او په پایله کې ورته د کډوالۍ ویزه ورکړل شوه. په 2019 کې، ریاض د خپلې میرمنې او نوې زیږیدلې لور سره سان انتونیو، ټیکساس ته لاړ په داسې حال کې چې زرمینه سردار خېل د خپلې لور پالنه کوله او له خپلو ګاونډیانو سره چې ډېری یې افغانان هم وو، ریاض ته د لارۍ چلوونکي په توګه دنده وسپارل شوه. په پای کې دوی یو زوی، ریحان درلود د 2021 په دوبي کې، د خیل کورنۍ په افغانستان کې له خپلوانو سره لیدنه وکړه. له بده مرغه کله چې امریکا خپل وروستي سرتیري له هیواده ووتل، طالبانو ته یې اجازه ورکړه چې واک ونیسي کورنۍ په چټکۍ سره هوایی ډګر ته لاره پیدا کړه، مګر په یو وخت کې، زرمینه او درې کلنه لینا د ځان وژونکي برید کونکي څخه یوازې یو قدم لرې وموندل. په دې چاودنه کې د ۱۳ امریکايي پوځیانو په ګډون سلګ...

متحده امارات د ژوند کولو او کار لپاره غوره ځای دی؟

Image
 ایا متحده امارات د ژوند کولو او کار لپاره غوره ځای دی؟ په 2022 کې، متحده عربي اماراتو د نړۍ د ترټولو زړه راښکونکي او زړه راښکونکي هیواد په توګه خپل موقعیت د هغو کسانو لپاره رامینځته کړ چې غواړي هلته میشته شي او کار وکړي د روان کال په اوږدو کې خپاره شوي ډیری نړیوالو راپورونو د هیواد لخوا چمتو شوي د ژوند شرایط په ګوته کړي، چې په ټوله نړۍ کې میلیونونه یې د استوګنې او د خپل کاري ژوند پیل کولو لپاره د لومړي انتخاب په توګه ځای پرځای کړي په راپورونو کې یو شمیر فکتورونه لیست شوي چې د متحده عربي اماراتو جاذبیت یې زیات کړی، په ځانګړې توګه اقتصادي وده، امنیت او ثبات، پرمختللي زیربنا، او د قوانینو ماهیت چې د فرد آزادي او وقار تضمینوي، سربیره پردې د روغتیا، تعلیم او تفریحي خدماتو لوړې کچې د "انټرنیشنل" فاونډیشن لخوا خپور شوي "Expat Insider 2022" راپور سره سم متحده امارات په نړۍ کې د اوسیدو لپاره د غوره هیوادونو په لیست کې شپږم ځای لري ، سربیره پردې د بهرني کار لپاره د 10 غوره ځایونو څخه شمیرل کیږي راپور چې په ټوله نړۍ کې د 12,000 خلکو د یوې سروې پر بنسټ یې پایلې ښودلې، په متحده...