افغان ښځې او پاکستانۍ ښځې

ولې له افغان ښځو سره توپیري چلند کیږي؟

کله چې د پاکستان د ښځو چارو وزیره افغانستان ته راځي ورسره د ملکې په څېر چلند کېږي خو له افغان مېرمنو سره د څارویو په څېر چلند کېږي. ولې ؟

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیرې حنا رباني کهر په کابل کې د افغانستان د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیر خان متقي سره د پولې په اوږدو کې د تاوتریخوالو په اړه په کابل کې وکتل

د سه شنبې په ورځ دا سفر یوه ورځ وروسته له هغه کیږي چې د تحریک طالبان پاکستان (TTP) وسله والې ډلې له اسلام آباد سره د یوې میاشتې اوږد اوربند پای ته ورساوه او د افغانستان او پاکستان په سرحدي سیمو کې یې امنیتي اندیښنې راپورته کړې

ټي ټي پي چې د پاکستاني طالبانو په نوم هم یادیږي، له څه باندې یوې لسیزې راهیسې د پاکستان له دولت سره جګړه کوي. وسله وال د نورو مسلو تر څنګ د اسلامي شریعت د لوستلو او د خپلو جنګیالیو د خلاصون غوښتنه کوي

پاکستاني طالبانو چې په ایډیالوژیک ډول له افغان طالبانو سره یو ځای شوي، د دوشنبې په ورځ له خپلو جنګیالیو وغوښتل چې په ټول هیواد کې بریدونه پیل کړي. دغې ډلې په یوه بیان کې ویلي: دا چې په بېلابېلو سیمو کې د مجاهدینو پر ضد پوځي عملیات روان دي، نو تاسو ته لازمه ده چې په ټول هېواد کې هر چېرې چې کولای شئ بریدونه وکړئ

کابل او اسلام اباد د اپریل په میاشت کې وروسته له هغې په لفظي جګړه کې ښکیل شول چې پاکستان په افغانستان کې د پولې پورې غاړې د بریدونو وروسته په پاکستاني طالبانو باندې د بریدونو پړه پر پاکستان واچوله

پاکستان وايي چې ټي ټي پي په افغانستان کې خوندي پټنځایونه موندلي - دا تور چې د طالبانو لخوا رد شوی، چې د پاکستاني طالبانو او د پاکستان د حکومت ترمنځ د سولې په خبرو کې مرسته کوي

'دوه اړخیزه مسایل'

دا لا څرګنده نه وه چې د خر او متقي تر منځ په لیدنه کې پر امنیت خبرې شوي او که نه – د اپریل په میاشت کې د لومړي وزیر شهباز شریف د دندې تر پیلیدو وروسته د پاکستان لومړی لوړ پوړی پلاوی کابل ته سفر کوي. د پاکستان د بهرنیو چارو پخوانی وزیر شاه محمود قریشي په تېر اکتوبر میاشت کې کابل ته راغلی و

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت په یوه بیان کې ویلي، د تعلیم، روغتیا، سوداګرۍ او پانګونې په برخه کې د همکارۍ، سیمه ییز اتصال، د خلکو تر منځ تماسونه او د ټولنیزو اقتصادي پروژو په شمول د ګډو ګټو په دوه اړخیزو مسایلو خبرې وشوې

د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت له خوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې متقي د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ، ټرانزیټ او د مسافرو لپاره د اسانتیاوو د ګړندي کولو او په پاکستان کې د افغان بندیانو د خلاصون خبره هم کړې ده

پاکستان په روانه میاشت کې د چمن پوله بیرته پرانستله - یوه لویه لار چې بلوچستان د افغانستان له کندهار ولایت سره نښلوي - چې د دواړو خواوو د امنیتي ځواکونو ترمنځ د نښتو په پایله کې تړل شوې وه

په سویل لویدیځ کې د چمن او شمال لویدیځ تورخم پوله په وچه کې راګیر افغانستان له ګاونډي هیواد پاکستان سره نښلوي. دوی د دواړو هېوادونو ترمنځ د عمده سوداګریزو او ترانزیتي لارو په توګه کار کړی دی

طالبان له دیپلوماتیکو انزوا سره مخ دي

پاکستان په رسمي توګه د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پیژندلی، چې له یو نیم کال راهیسې یې واک ترلاسه کړی دی

هیڅ هیواد طالبان په رسمیت نه پیژني، چې افغانستان یې په دومره سرعت او آسانۍ سره تر لاسه کړ، چې نړۍ یې حیرانه کړه، ورپسې ولسمشر اشرف غني د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې له هیواده وتښتید او حکومت یې ړنګ شو

نړیوالې ټولنې پر طالبانو فشار راوړی چې د ښځو پر وړاندې محدودیتونه لیرې کړي او که د دوی د پېژندګلوۍ پوښتنه مېز ته وړاندې شي، حکومت دې نور هم ټول شموله کړي

خو د افغانستان واکمنانو په ښځو باندې خپل محدودیتونه دوه چنده کړي، د مارچ په میاشت کې د نجونو لپاره د لیسو د پرانستلو ژمنه یې شاته وغورځوله او په تدریجي ډول یې د ښځو پر تګ راتګ او کارموندنې بندیزونه ولګول

طالبانو ویلي چې دوی د اسلام او افغاني کلتور له نظره د ښځو حقونو ته درناوی لري. که څه هم د دوی د اسلامي قانون تفسیر اکثرا ډیر سخت ګڼل کیږي

په افغانستان کې د بشري حقونو په برخه کې د ملګرو ملتونو ځانګړي استازي د جمعې په ورځ وویل چې پر ښځو او نجونو د طالبانو بندیزونه د بشریت ضد جرم بلل کېدای شي

د لوړې کچې غونډه په داسې ورځ ترسره کیږي چې جنرال عاصم منیر د سه شنبې په ورځ د پاکستان د پوځ د نوي مشر په توګه دنده په غاړه واخیسته، دا په یوه اداره کې د قوماندې مهم بدلون دی چې د اټومي وسلو لرونکي هیواد په حکومتدارۍ کې خورا اغیزمن رول لوبوي

منير، چې تېره اوونۍ د نوي مشر په توګه وټاکل شو، په داسې حال کې واک په لاس کې اخلي چې پوځ د حکومت او پخواني لومړي وزير عمران خان تر منځ په سياسي سياليو کې راښکاره شوی دی، په داسې حال کې چې هېواد له اقتصادي بحران سره مخ دی

د راولپنډۍ په مرکز کې د پوځ په مرکزي دفتر کې د سپارلو په مراسمو کې د پوځ مشر جنرال قمر جاوید باجوه وویل، زه ډاډه یم چې د هغه [منیر] ټاکل به د پوځ او هیواد لپاره مثبت ثابت شي

باجوه، چې د شپږو کلونو لپاره یې د مشر په توګه دنده ترسره کړې، په دې وروستیو کې د خان او د هغه د پلویانو غوسه راپارولې، چا چې ادعا وکړه چې پوځ د اپریل په میاشت کې د عدم اعتماد په رایه کې له صدراعظمۍ څخه د هغه په ​​لرې کولو کې ونډه درلوده. پوځ هر ډول رول رد کړی دی

خان په عین حال کې ویلي دي چې هغه به خپل کمپاین ته دوام ورکړي ترڅو په حکومت فشار راوړي چې وختي ټاکنې ترسره کړي. هغه دا ګواښ هم کړی چې د خپل ګوند تر کنټرول لاندې صوبايي اسمبلۍ به منحل کړي چې دا به د اساسي قانون د بحران لامل شي

منیر د پاکستاني طالبانو له اوربند څخه د وتلو په پایله کې له یوې نوې امنیتي ننګونې سره مخامخ دی